(نمایه توده بدنی Body Mass Index) یکی از شاخص هایی است که هر شخص می تواند با محاسبه آن بداند که در چه محدوده وزنی قرار دارد.البته بر کسی پوشیده نیست که هر شخص با توجه به سن، جنس، میزان فعالیت، اندازه جثه و عوامل دیگر می بایست دارای وزن ایده آل خود باشد، اما از آنجا که محاسبه وزن ایده آل نیاز به محاسبه دقیق و تخصصی دارد، لذا از BMI بعنوان شاخص عمومی برای افراد بالای ۱۹ سال استفاده می شود.
BMI عبارت است از وزن به کیلوگرم تقسیم بر مجذور قد به متر. به عنوان مثال شخصی با وزن ۷۸ کیلوگرم و قد ۱۷۰ سانتی متر دارای BMI معادل ۲۶.۹ خواهد داشت.
محدوده های BMI
شما در کدام محدوده وزنی قرار دارید؟
شاید شما بعد از محاسبه BMI متوجه شوید که در محدوده وزنی نرمال یا طبیعی و یا ایده آل قرار ندارید؛ احتمالاً این سوال برای شما پیش می آید که چگونه کمبود وزن و یا اضافه وزن خود را درمان نمایم؟ برای رسیدن به این پرسش به نکات زیر توجه نمایید.
۱- کاهش انرژی دریافتی با مصرف کمتر غذاهای پرکالری (رژیم گرفتن): در این زمینه می توانید از متخصصین رژیم درمانی استفاده نمایید.
۲- افزایش مصرف انرژی از راه فعالیت فیزیکی بیشتر.در مورد افراد لاغر مقدار انرژی دریافتی را باید بیشتر کرد.
انرژی وارد شده به بدن از بدن از ۳ ماده اصلی تامین می شود که به آنها درشت مغذی (کربوهیدرات، پروتئین و چربی) گفته می شود.
۱- کربو هیدرات ها (مواد نشاسته ای و قندی): هر گرم از آن ها محتوی ۴ کیلوکالری انرژی است.
۲- پروتئین ها: هر گرم از آن ها دارای ۴ کیلوکالری انرژی می باشد.
۳- چربی ها: هر گرم از آن ها ۹ کیلوکالری انرژی در بدن آزاد می کنند.
بنابر این هر گرم چربی در مقایسه با کربوهیدرات ها و پروتئین بیش از ۲ برابر انرژی در بدن آزاد می کند که در صورت عدم فعالیت فیزیکی منجر به افزایش بافت چربی و چاقی خواهد شد. در اینجا نکته مهم کربوهیدرات ها هستند که عمدتاً شامل مواد نشاسته ای و شیرینی می شوند. این مواد نیز در صورت مصرف زیاد، از طرفی در بدن تبدیل به چربی شده و از طرفی دیگر مانع سوختن چربی ها در بدن می شوند و به این ترتیب باعث چاق شدن افراد می گردند.
البته افراد لاغر باید حجم بیشتری از چربی، پروتئین و کربوهیدرات مصرف نمایند. به شرط آنکه با فعالیت ورزشی مناسب افزایش مصرف غذا را به سمت افزایش حجم عضلات سوق دهند. در غیر این صورت ممکن است چاقی فقط در قسمت هایی مانند شکم رخ دهد که اصلاً خوشایند نخواهد بود!در یک رژیم معمولی سالم معمولاً ۵۰-۶۰ درصد انرژی رژیم از کربوهیدرات، ۱۵-۲۰ درصد انرژی از پروتئین و ۲۰-۲۵ درصد انرژی از چربی ها تامین می گردد.
محاسبه تعداد گرم هر یک از درشت مغذی ها (کربوهیدرات، پروتئین و چربی) برای تک تک غذاها کاری بس دشوار است. بنابراین در صورتی که می خواهید وزن ایده آل، انرژی مورد نیاز و مقدار دقیق هر یک از مواد غذایی را بدانید و از رژیم غذایی خاصی استفاده نمایید تا به وزن مطلوب و اندامب متناسب دست یابید، می بایست با کارشناسان تغذیه برای رژیم گرفتن مشورت نمایید.
محاسبه BMI
با استفاده از فرمول زیر و یا نرم افزار قرار گرفته در این صفحه می تواند bmi خود را محاسبه کنید
BMI= وزن تقسیم بر قد (قد به توان دو می باشد)
وزن به کیلوگرم و قد به متر مربع
مثال: شخصی با ۷۰ کیلوگرم وزن و با قد ۱۷۸ سانتی متر(۱/۷۸) دارای BMI معادل ۲۲ است.
مواد غذایی چربی سوز و افزایش دهنده متابولیسم بدن